martes, 29 de novembro de 2016

Arte para todos!

Boas tardes historiadores/as!!!


Nesta entrada imos a repasar os puntos clave da arte románica e gótica! 
No cuadriño que vos adxunto están as cousas máis importantes de cada apartado deste tema: características, arquitectura, escultura e pintura dos dous movementos artísticos.

Arquitectura
Románico
Gótico
Cando? SS XI- primeiros do século XIII
(Idade Media)
Desde finais do XII/ principios do XIII ata finais do XIII/ principios do XIV
(Idade Media)
Influencia da igrexa cristiana
Influencia da igrexa  cristiana
Obxetivo: promover un acercamento dos fieis a Deus.
Obxetivo: promover un acercamento dos fieis a Deus.
Edificios representativos: igrexas, catedrais e mosteiros. Tanto rurais como urbáns.
Edificios representativos: igrexas, catedrais e mosteiros. Tanto rurais como urbáns.
Estilo dos mosteiros da orde de Cluny.
Carácter máis urbán que rural polo   crecemento das cidades.
Mosteiros en lugares aillados para lograr a concentración e o acercamento a Deus.
Edificios característicos: lonxas comerciais, casa do concello, palacios de burgueses, catedrais, universidades, mosteiros urbáns.
Construcións nas rutas de peregrinación. As principais rutas son a Roma, Santiago de Compostela e Xerusalén (lugares sagrados/reliquias).


Artistas considerados artesáns. Pouca consideración. Case todos anónimos. Importante: Mestre Mateo. Arquitecto e escultor na Catedral de Santiago. Pórtico da Gloria.
A partires do S. XIV os artistas empezan a coñecerse.
ELEMENTOS ARQUITECTÓNICOS
Arco de medio punto
Arco oxival ou apuntado
Teitos: Bóvedas de cañón  e de Arista
(ao principio eran planos e de madeira pero deixanse de facer así polos incendios)
Teitos: Bóveda de Arista ou de Crucería (márcanse os nervios)
Cúpulas, cimborrios sobre o cruceiro
Cúpulas e cimborrios sobre o cruceiro
Columnas : basa, fuste e capitel (redondas o cruciformes)
Piares: cuadrados o poligonales
Contrafortes (piares exteriores adosados ó muro)
Columnas : basa, fuste e capitel
Piares: cuadrados o poligonales
Contrafortes e arbotantes
Poucas ventás = pouca luz
Máis ventás,  grandes e con moitas con vidrieiras.
Destaca o rosetón
Planta cruz latina ou basilical
(Ver planta na páx. 96)
Planta cruz latina ou basilical
A planta de cruz latina ten, no gótico, a nave central máis alongada e alta que as laterais.
Material máis empregado para a construción: pedra
Material máis empregado para a construción: pedra
EXEMPLOS
Igrexa de San Martín de Fromista (Palencia)
Catedral de Amiens (Francia)
Catedral de Santiago de Compostela
Catedral de Notre Dame (París- Francia)
Iglesia de Santa María de Vezelay (Francia)
Catedral de Milán (Milán- Italia)

Catedral de Reims (Francia)
ESCULTURA
Función didáctica e relixiosa. Estaban pensadas para transmitir aos fieis as Sagradas Escrituras.
Función educativa
Temas sacados, sobre todo, da Biblia.
Temas relixiosos: Cristo crucificado e a Virxe co neno.
La escultura se adapta a la arquitectura: Ley del Marco

Horror Vacui

Figuras humanas esquemáticas. Carecen de naturalismo.
Posturas rígidas, inexpresivas, vestidas con roupas que ocultan case todo o corpo.
Naturalismo. As personaxes son máis reais e menos ríxidas. Emprego da liña curva.
Figuras xerarquizadas: canto máis importante, máis tamaño.

Policromadas
Policromadas
Tipoloxía:
-          Relevos (imaxes esculpidas en diferentes partes do templo. P.e. nos capiteis das columnas o unas portadas das igrexas)
-          Escultura exenta. Normalmente en madera. Representacións de Xesús crucificado, a virxe e o neno.

Tipoloxía:
-          Fanse os primeiros retratos.
-          Relevos en capiteis e fachadas
-          Sepulcros
-          Retablos e sillas dos coros
-          Gárgolas
Partes da Portada: arco de medio punto, arredor as arquivoltas que descansan sobre columniñas ou xambas. A columna do medio da porta chámase parteluz.
O oco triangular/semicircular que deixa o arco chámase tímpano e soe ir decorado (normalmente co Pantocrátor rodeado do Tetramorfos + os 24 anciáns do Apocalipse).
Portadas góticas máis decoradas que as románicas. Arco apuntado+ arquivoltas que descansan en xambas+ parteluz+ decoración ou rosetón no tímpano
EXEMPLOS
Fachada da Catedral de San Pedro de Moissac
Fachada da Catedral de Reims
Pórtico da Gloria

PINTURA
Pintura relixiosa e didáctica. Supeditada á arquitectura.
Principalmente relixiosa. Tamén retratos.
Cores vivas
Riqueza de cores e uso do dourado
Técnica: fresco
Técnicas: sobre todo pinturas sobre táboa. (p.e. retablos). Tamén vidrieiras e miniaturas.
Pantocrátor (metido nunha mandorla) rodeado do Tetramorfos e a Virxe co neno no colo.

Temas relixiosos e retratos de persoas.
Figuras esquemáticas. Ríxidas, xerarquizadas,  contorno perfilado en negro, fondos neutros.
Realismo, movemento das figuras, fondos con paisaxes, expresión dos sentimentos.
EXEMPLOS
San Clemente de Tahull
O matrimonio Arnolfini, Jan Van Eyck
Panteón dos Reis de Santo Isidoro de León
O descendemento, Roger Van der Weyden

Espero que vos sirva de axuda!! Na seguinte entrada poremos algún exemplo das obras máis representativas, aínda que tamén as podedes encontrar cunha sinxela busca na web!


Que as musas vos inspiren sempre!!

sábado, 12 de novembro de 2016

O Feudalismo e outras lerias...

Bos días historiadores!!

Nesta entrada imos a repasar un pouquiño a organización social durante a Idade Media e algunhas das cuestións máis relevante do tema! Comezamos?

Antes de comezar imos a facer unha paradiña nos recordos... imos a botarlle un ollo ao seguinte esquema para lembrarnos de que camiño recorrimos ata chegar a esto da Idade Media...

cronologia edad media para niños - Buscar con Google:
Fonte: Prof. José Montecino Parra

A Sociedade Feudal

Ahora que estamos xa contextualizados, imos a repasar a organización da sociedade durante esta etapa histórica e para eso imos analizar a pirámide estamental. Que vos parece se primeiro ollamos este divertido vídeo e logo falamos?




Ben, como acabamos de ver, a sociedade feudal organizábase en tres estamentos: a nobreza, o clero e o campesiñado ou Terceiro Estado. Por riba de todos eles, encontrábase o rei.


A nobreza (alta e baixa) e o clero (alto e baixo) formaban parte do grupo dos privilexiados pois non pagaban impostos e as leis eran diferentes para eles. O Terceiro Estado pola súa contra, campesiños e artesáns, básicamente, constituían o grupo dos non privilexiados: pagaban todos os impostos, encontrábanse sometidos a autoridade dos anteriores e para eles estaban feitas as leis.
A sociedade feudal era inmobilista, esto quere dicir que nacías e morrías no mesmo estamento: os campesiños non poderían nunca convertérse en nobres, pois non era unha cuestión de diñeiro senón de sangue... e a súa sangue non era noble.
A esta premisa existía algunha excepción, pois os campesiños poderían asceden o escalafón do clero, converténdose en sacerdotes. Aínda así nunca chegarían ó alto clero, quedándolle reservado para eles o escalafón do baixo clero.

La edad media:
Fonte: leccionesdehistoria.com


A Europa da Idade Media era unha Europa insegura polo que o campesiñado buscou protección nos señores feudais. A cambio desa protección debían traballar as terras do señor e pagarlle uns impostos, normalmente unha parte da colleita. 
A maioría dos campesiños vivían en aldeas pertencentes a un señorío. O señor construía muíños, pontes, etc. pero para poder empregalas, os campesiños debían de pagar un imposto: os portazgos por cruzar pontes, p.e.
As terras que o señor lles cedía aos campesiños para traballar eran os mansos, mentres que as terras e propiedades que se reservaba o señor para sé, constituían a reserva señorial (o castelo, bosques, prados e terras propias).
Como xa dixemos, os servos, non só debían traballar as súas propias terras para poder alimentarse e pagarlle o señor os impostos senón que, determinadas veces ó ano, debían de acudir as terras do señor para traballalas.
O conxunto de aldeas do señor, os mansos e a reserva señorial conforma o FEUDO.

En ocasións, o dono das terras non era un nobre senón o clero. Nese caso os campesiños pagaban o décimo: unha décima parte da súa colleita.


Esquema de un Feudo:
Fonte: http://es.slideshare.net/naisa1879/ciudad-medieval



Ben, xa sabemos como se organizaban os feudos e por qué naceron as
relacións de vasalaxe entre os señores feudais e os seus servos pero... de seguro vos estaredes preguntando de onde sacaban tanto poder os nobres, non si?
Pois ben, imos a repasar ahora as relacións entre a nobreza e a monarquía durante a Idade Media.

O primeiro que imos a facer é botarlle un ollo á seguinte presentación, que repasa todas as claves desta sociedade:


Ben, como acabamos de ver, as relacións entre os nobres e os reis comezaron a organizarse mediante pactos entre eles pois os reis de comezos da Idade Media eran febles e non tiñan total dominio sobre os seus territorios, enormemente divididos: por unha banda, os nobres xuraban fidelidade ante o rei e prometían o seu auxilio militar de ser necesario, por outra, os reis concedían os nobres un territorio, un feudo, para que o administrasen. Estas promesas e concesións realizábanse nunha cerimonia con dúas partes ben definidas: a homenaxe (onde o nobre facía todas as promesas) e a investidura (onde o rei concedía os privilexios).


Resultado de imagen de vasallaje
Cerimonia da Homenaxe 
Fonte: www.galeon.com

Na seguinte imaxe podemos ver perfectamente como se organizaban estas relacións:

Relaciones Feudales:

Aquellas relaciones entre los señores feudales y vasallos, todos
ellos del grupo privilegiado.

Fonte: http://es.slideshare.net/angevalenzuela/el-rgimen-feudal-feudalismo-edad-media-vasallaje



Ben, pois ata aquí chegamos hoxe, se queredes repasar dunha forma divertida recoméndovos que vos desdes unha voltiña polos seguintes xogos:


Tamén podedes visitar...

http://www.educa.jcyl.es/educacyl/cm/gallery/Recursos%20Infinity/aplicaciones/maquina_tiempo/popup.htm
Nesta páxina encontraredes a Cronos un reloxo dicharachero que vos acompañará nuha viaxe polo tempo!
Facede click no apartado da Idade Media e comezade a xogar!

http://catedu.es/chuegos/media/creditos.swf
Nesta ocasión, da man dus alumnos moi avantaxados, podemos repasar a forma de vida na Idade Media!

Que as musas vos inspiren sempre!!




xoves, 10 de novembro de 2016

José Sousa, Premio Ourensanía 2016, visita o cole!

Boas tardes historiadores!!!!!

Esta semana estamos emocionados! 
O productor de cine, José Sousa, visitou o noso cole e charlou durante case dúas horas cos nosos alumnos de 4ESO!

O productor de cine, José Sousa, Premio Ourensanía 2016, visitou o noso colexio para charlas durante case dúas horas cos alumnos de Xeografía e Historia e Iniciación á Actividade Emprendedora e Empresarial sobre o seu traballo e a súa vida en Venezuela e contarlles, sen esquecer detalle, os segredos mellor gardados do mundo do cine.

Foto: B. Nieto
José Sousa naceu fai 65 anos nun pequeno pobo chamado Ver. Ver está en Ramirás (Ourense) e aos 14 anos, debido as malas condicións socio-económicas do noso país, tivo que emigrar, xunto coa  súa familia, a Venezuela, na procura dunha vida millor.
Cando a familia de José chegou a Venezuela montou un restaurante e é ahí onde o noso convidado pasa traballando os seus primeiros anos no país latino.
O irmán de José atopou traballo facendo o que mellor sabía: converteuse en toureiro (seica é o unico toureiro galego!) e ademais, deixouse levar ó mundo da música converténdose nun bo guitarrista! 
José, seguindo a estela de seu irmán e co mundo das artes corréndolle polas venas, non dubidou en lanzarse ao estudo dunha das súas paixóns: a música.
Durante varios anos estuda música e solfeo na Universidade e aprende a tocar a guitarra moito millor que seu irmán! Xunto con dous amigos funda un grupo que ten editados algúns discos, O Triángulo. A súa música adecuase as condicións da época sendo, maioritariamente, canción protesta.
Aínda que José era feliz no mundo da música, por dentro corríalle o gusaniño dunha das súas paixóns desde pequeno: o cine.
Conta José que  cando non era mái que un cativo acudiu por primeira vez ao cine. Os Cines Regueiro (Celanova) fixeron que José navegara polo mundo dos soños e das imaxes, cores, luces e sombras... José nunca puido olvidar a maxia do cine, dos flashes lanzados pola pantalla no final de cada rollo de película, no detalle e mimo de aquel cine dos anos 50 e 60...
Empuxado por estes sentimentos, José decide estudar para pode traballar nese mundo. O noso amigo, anotado na Universidade en cada curso que saíra adicado a ese mundo, fórmase como actor e director de cine, inclusive fai os seus "pinitos" no teatro! Cando remata, atopa traballo como asistente de montaxe nunha productora e, faendo gala dunha boa iniciativa  e tirando de toda a súa imaxinación, preséntalle a seu xefe un pequeno clip ambiental. Seu xefe amósase encantado e inclusive fai negocio coa súa aportación! O Ministerio de Medio Ambiente vése interesado no clip e cómprallo. Despois de tal éxito, José é nomeado director das producións documentais da empresa.
Os éxitos non rematan aquí porque, pouco a pouco, o Sr. Sousa vai logrando novos traballos chegando a producir varias series documentais (p. e. unha sobre a guitarra) para a televisión.
Finalmente, debido aos consellos dun bo amigo que xa traballaba no mundo do cine, un gran productor mexicano, José decide dar o salto ó mundo da producción cinematográfica, e realizar un Máster en Producción Cinematográfica. Definitivamente, decide adentrarse pola porte grande nese glamouroso mundo.
Desde entón, José leva nas súas costas 37 produccións, videoclips, documentais e moitos spots e, agora mesmo, ten no forno dúas películas máis.

Foto: B. Nieto

No cole, os nosos alumnos puideron disfrutar da película máis especial para o productor: El manzano azul
Esta película, que conta a historia das vacacións dun neno con seu avó nos Andes Venezolanos, está baseada na vida no rural galego. A fotografía da obra non nos deixa de recordar os paisaxes verdes de Galicia e  a dispersión do noso rural e eso, esas reminiscencias que nos fan o filme cercano, é o que pretendía o productor e o director coa mesma.
Non o dixen? e que o director da película é da parte verde do Hierro e, ao igual que José, sentía morriña das cores e da vida da súa terra. Por ese motivo, ámbolos dous amigos levaron ao cine esta historia!


Podedes ver a película "El manzano azul" neste vídeo!

Tras o visionado da película, os alumnos tiveron a oportunidade de facerlle montóns e montóns de preguntas a José, que non dubidou en contestalas todas e de falar con iles sobre o mundo do cine: como se fai unha película, que equipo é necesario, presupostos, custes e beneficios... e, por suposto, os segredos máis acochados deste fantástico mundo!

Foto: B. Nieto
Tras a súa intervención, os alumnos de Xeografía e Historia someteron ao noso convidado ó "Terceiro Grado" cunha entrevista que subimos a nosa canle de Podcast en Ivoox (Little Historians). Deixovos aquí a primeira entrevista destes intrépidos reporteiros:




Por último, os alumnos de Iniciación á Actividade Emprendedora e Empresarial recopilaron información exhaustiva sobre José para poder crear a páxina deste fantástico productor na Wikipedia!
Para vela tedes que esperar un pouquiño... acougade!

Estamos desexando ver como lle entregan ese merecidísimo premio a José!
Esperamos que na seguinte visita que realice a súa terra natal nos volva a visitar!

GRAZAS JOSÉ!

E hoxe, máis que nunca...

Que as musas vos inspiren sempre...